ZUS umarza składki
15 stycznia 2013 r. weszła w życie ustawa dająca możliwość osobom prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą, umorzenia nieopłaconych składek na ZUS. Abolicja dotyczy okresu od stycznia 1999 do lutego 2009 r.
Ustawa z dnia 9 listopada 2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność (Dz. U. z 2012 r., poz. 1551) dała przedsiębiorcom możliwość składania wniosków o umorzenie nieopłaconych przez nich składek na ubezpieczenie ZUS w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 28 lutego 2009 r.
Nie ma znaczenia, jaka jest przyczyna zaległości w składkach – umorzenie obejmuje, zatem zarówno nierzetelnych płatników jak i tych, którzy informując organ ZUS o zawieszeniu działalności gospodarczej – byli nieświadomie zobowiązani do zapłaty takich składek. Umorzenie przysługuje również podmiotom, które posiadając inny tytuł ubezpieczeń (np. pracę nakładczą) uważali, że nie są zobowiązani opłacać składek z dwóch tytułów, a następnie w drodze sporu z organem ubezpieczeniowym, zobowiązanie zostało im z tego tytułu ustalone.
Kto jest uprawniony do złożenia wniosku?
O umorzenie składek mogą ubiegać się osoby podlegające w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 28 lutego 2009 r. obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności, tj.:
- pozarolniczej działalności gospodarczej na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych, działalności twórczej lub artystycznej, bądź działalności w zakresie wolnego zawodu, albo, jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub wspólnik spółki jawnej, komandytowej, partnerskiej;
a także
- spadkobiercy i osoby trzecie, wobec których ZUS wydał decyzje o przeniesieniu odpowiedzialności za zobowiązania płatnika z tytułu nieopłaconych przez niego składek na jego własne ubezpieczenia za okres od 1 stycznia 1999 r. do 28 lutego 2009 r.
Pośród uprawnionych do złożenia wniosku o umorzenie należy jednak rozróżnić dwie grupy, tj. osoby, które zaprzestały prowadzenia swojej działalności przed 1 września 2012 r. oraz tych, którzy prowadzili lub prowadzą swoją działalność nadal po tej dacie. Pierwsza z tych grup może liczyć na umorzenie składek od razu po spełnieniu określonych warunków umorzenia, druga zaś grupa musi czekać na decyzję Komisji Europejskiej, czyli abolicja dla prowadzących działalność nie stanowi nieodzownej pomocy publicznej.
Jakie zaległości podlegają umorzeniu?
Umorzeniu podlegają następujące należności:
- składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz wypadkowe, za okres od 1 stycznia 1999 r. do 28 lutego 2009 r. za osoby obowiązkowo podlegające tym ubezpieczeniom z tytułu prowadzonej działalności,
- składki na ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy za okres, za który zostaną umorzone składki na ubezpieczenia społeczne,
- odsetki za zwłokę naliczone od składek podlegających umorzeniu,
- opłata prolongacyjna, opłata dodatkowa, koszty upomnienia oraz koszty egzekucyjne naliczone od należności podlegających umorzeniu,
- zaległości rozłożone na raty, a jeszcze nie zapłacone.
Uwaga!
Abolicja nie dotyczy np. składek za osoby współpracujące, których wysokość podstawy składek ustala się w tej samej kwocie, co osób prowadzących działalność gospodarczą. Umorzenie składek dotyczy wyłącznie prowadzących działalność oraz abolicji nie podlegają składki za pracowników
Jakie warunki należy spełnić, aby skorzystać z abolicji?
Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje decyzję o umorzeniu należności po spełnieniu dwóch warunków:
- nie można posiadać na dzień wydania decyzji o umorzeniu należności niepodlegających umorzeniu za wyjątkiem należności z tytułu składek za okres do 31 grudnia 1998 r. bądź też
- spłata należności niepodlegających umorzeniu w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji określającej warunki umorzenia lub w terminie wynikającym z zawartej umowy o rozłożeniu zadłużenia na raty.
W jakim terminie można składać wniosek?
Wniosek o umorzenie należności można składać w terminie 24 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, czyli od 15 stycznia 2013 r.
Natomiast osoby, którym ZUS po dniu wejścia w życie ustawy wyda decyzję o:
- podleganiu obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym,
- wysokości zadłużenia z tytułu składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne za okres od 1 stycznia 1999 r. do 28 lutego 2009 r.,
- przeniesieniu odpowiedzialności na spadkobiercę lub osobę trzecią będą mogły złożyć taki wniosek w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji, chyba że termin 24 miesięcy jest dłuższy.
Jakie dokumenty będą potrzebne?
W przypadku osób nieprowadzących pozarolniczej działalności w dniu 1 września 2012 r. oraz w dniu złożenia wniosku o umorzenie, jedynym dokumentem będzie poprawnie wypełniony wniosek o umorzenie należności.
Natomiast w przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność w dniu 1 września 2012 r. albo w dniu złożenia wniosku o umorzenie, dokumentami składanymi przez dłużnika będą:
- poprawnie wypełniony wniosek o umorzenie należności,
- wypełniony „Formularz informacji przedstawianych przy ubieganiu się o pomoc de minimis” lub
- wypełniony „Formularz informacji przedstawianych przez wnioskodawcę – w przypadku ubiegania się o pomoc de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie”,
- oświadczenie zawierające informacje niezbędne do ustalenia kategorii ratingowej,
- zaświadczenia/oświadczenia o udzielonej pomocy de minimis.
Wszystkie niezbędne wnioski w sprawie umorzenia należności dostępne są w placówce ZUS jak również na stronie ZUS pod adresem www.zus.pl.
Po rozpatrzeniu wniosku ZUS wyda decyzję o warunkach umorzenia, w której określi należności podlegające abolicji oraz warunki niezbędne do spełnienia.
„Wyszkowiak” nr 21 z 21 maja 2013 r.
***
Agnieszka Londzin ekonomista, audytor - specjalista w dziedzinie podatków i finansów publicznych. Wieloletni pracownik służb skarbowych
Nie ma znaczenia, jaka jest przyczyna zaległości w składkach – umorzenie obejmuje, zatem zarówno nierzetelnych płatników jak i tych, którzy informując organ ZUS o zawieszeniu działalności gospodarczej – byli nieświadomie zobowiązani do zapłaty takich składek. Umorzenie przysługuje również podmiotom, które posiadając inny tytuł ubezpieczeń (np. pracę nakładczą) uważali, że nie są zobowiązani opłacać składek z dwóch tytułów, a następnie w drodze sporu z organem ubezpieczeniowym, zobowiązanie zostało im z tego tytułu ustalone.
Kto jest uprawniony do złożenia wniosku?
O umorzenie składek mogą ubiegać się osoby podlegające w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 28 lutego 2009 r. obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności, tj.:
- pozarolniczej działalności gospodarczej na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych, działalności twórczej lub artystycznej, bądź działalności w zakresie wolnego zawodu, albo, jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub wspólnik spółki jawnej, komandytowej, partnerskiej;
a także
- spadkobiercy i osoby trzecie, wobec których ZUS wydał decyzje o przeniesieniu odpowiedzialności za zobowiązania płatnika z tytułu nieopłaconych przez niego składek na jego własne ubezpieczenia za okres od 1 stycznia 1999 r. do 28 lutego 2009 r.
Pośród uprawnionych do złożenia wniosku o umorzenie należy jednak rozróżnić dwie grupy, tj. osoby, które zaprzestały prowadzenia swojej działalności przed 1 września 2012 r. oraz tych, którzy prowadzili lub prowadzą swoją działalność nadal po tej dacie. Pierwsza z tych grup może liczyć na umorzenie składek od razu po spełnieniu określonych warunków umorzenia, druga zaś grupa musi czekać na decyzję Komisji Europejskiej, czyli abolicja dla prowadzących działalność nie stanowi nieodzownej pomocy publicznej.
Jakie zaległości podlegają umorzeniu?
Umorzeniu podlegają następujące należności:
- składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz wypadkowe, za okres od 1 stycznia 1999 r. do 28 lutego 2009 r. za osoby obowiązkowo podlegające tym ubezpieczeniom z tytułu prowadzonej działalności,
- składki na ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy za okres, za który zostaną umorzone składki na ubezpieczenia społeczne,
- odsetki za zwłokę naliczone od składek podlegających umorzeniu,
- opłata prolongacyjna, opłata dodatkowa, koszty upomnienia oraz koszty egzekucyjne naliczone od należności podlegających umorzeniu,
- zaległości rozłożone na raty, a jeszcze nie zapłacone.
Uwaga!
Abolicja nie dotyczy np. składek za osoby współpracujące, których wysokość podstawy składek ustala się w tej samej kwocie, co osób prowadzących działalność gospodarczą. Umorzenie składek dotyczy wyłącznie prowadzących działalność oraz abolicji nie podlegają składki za pracowników
Jakie warunki należy spełnić, aby skorzystać z abolicji?
Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje decyzję o umorzeniu należności po spełnieniu dwóch warunków:
- nie można posiadać na dzień wydania decyzji o umorzeniu należności niepodlegających umorzeniu za wyjątkiem należności z tytułu składek za okres do 31 grudnia 1998 r. bądź też
- spłata należności niepodlegających umorzeniu w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji określającej warunki umorzenia lub w terminie wynikającym z zawartej umowy o rozłożeniu zadłużenia na raty.
W jakim terminie można składać wniosek?
Wniosek o umorzenie należności można składać w terminie 24 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, czyli od 15 stycznia 2013 r.
Natomiast osoby, którym ZUS po dniu wejścia w życie ustawy wyda decyzję o:
- podleganiu obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym,
- wysokości zadłużenia z tytułu składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne za okres od 1 stycznia 1999 r. do 28 lutego 2009 r.,
- przeniesieniu odpowiedzialności na spadkobiercę lub osobę trzecią będą mogły złożyć taki wniosek w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji, chyba że termin 24 miesięcy jest dłuższy.
Jakie dokumenty będą potrzebne?
W przypadku osób nieprowadzących pozarolniczej działalności w dniu 1 września 2012 r. oraz w dniu złożenia wniosku o umorzenie, jedynym dokumentem będzie poprawnie wypełniony wniosek o umorzenie należności.
Natomiast w przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność w dniu 1 września 2012 r. albo w dniu złożenia wniosku o umorzenie, dokumentami składanymi przez dłużnika będą:
- poprawnie wypełniony wniosek o umorzenie należności,
- wypełniony „Formularz informacji przedstawianych przy ubieganiu się o pomoc de minimis” lub
- wypełniony „Formularz informacji przedstawianych przez wnioskodawcę – w przypadku ubiegania się o pomoc de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie”,
- oświadczenie zawierające informacje niezbędne do ustalenia kategorii ratingowej,
- zaświadczenia/oświadczenia o udzielonej pomocy de minimis.
Wszystkie niezbędne wnioski w sprawie umorzenia należności dostępne są w placówce ZUS jak również na stronie ZUS pod adresem www.zus.pl.
Po rozpatrzeniu wniosku ZUS wyda decyzję o warunkach umorzenia, w której określi należności podlegające abolicji oraz warunki niezbędne do spełnienia.
„Wyszkowiak” nr 21 z 21 maja 2013 r.
***
Agnieszka Londzin ekonomista, audytor - specjalista w dziedzinie podatków i finansów publicznych. Wieloletni pracownik służb skarbowych