Jak prawidłowo rozliczyć dochody uzyskane za granicą
Uzyskując dochody z tytułu pracy najemnej wykonywanej za granicą, w większości przypadków należy rozliczyć się z nich także w Polsce. Powinny o tym pamiętać osoby mające miejsce zamieszkania w Polsce, które podjęły pracę za granicą.
Osoby mające miejsce zamieszkania na terenie Polski podlegają opodatkowaniu w Polsce od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródła przychodu (nieograniczony obowiązek podatkowy).
Zgodnie z obowiązującym prawem, za osobę mającą miejsce zamieszkania w Polsce uważa się osobę fizyczną, która:
1. posiada w Polsce centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2. przebywa w Polsce dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Osoby fizyczne, jeżeli nie mają miejsca zamieszkania na terenie Polski, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Polski (ograniczony obowiązek podatkowy).
Jeżeli już ustalimy, jaki obowiązek podatkowy nas dotyczy, to w przypadku dochodów zagranicznych kolejnym krokiem jest analiza umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarta z państwem, w którym uzyskaliśmy dochody. Umowy stanowią przepisy szczególne, które w różny sposób regulują opodatkowanie uzyskanych dochodów. Dopiero w następnej kolejności ustalamy zasady opodatkowania na podstawie u.p.d.o.f. Ustawa przewiduje dwie metody opodatkowania dochodów osiągniętych za granicą:
metoda wyłączenia z progresją – w Polsce zwalnia się z opodatkowania dochód osiągnięty w drugim państwie, jednak dla ustalenia podatku należnego od dochodu osiągniętego w Polsce stosuje się stopę podatku obliczoną dla całego dochodu, tj. łącznie z dochodem osiągniętym w drugim państwie. Tę metodę stosuje się w przypadku dochodów zwolnionych na podstawie stosownej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania;
Przykład
a) dochód uzyskany w Polsce = 20.000 zł;
b) dochód uzyskany za granicą = 30.000 zł;
c) razem dochód (a+b) = 50.000 zł;
d) podatek polski wg skali podatkowej = 8.443,98 zł;
( 50.000 x 18% - 556,02)
e) stopa procentowa (d/c x 100%) = 16,89%
f) podatek do zapłacenia Polsce = 3.378 zł
( 16,89% x 20.000 zł minus zaliczki wpłacone w Polsce)
Ważne
Przy zastosowaniu metody wyłączenia z progresją, istnieje obowiązek złożenia zeznania rocznego, jeżeli:
osiągnięte zostaną dochody podlegające opodatkowaniu w Polsce według skali podatkowej;
osoba rozliczająca będzie chciała skorzystać z preferencyjnego rozliczenia rocznego, np. złożyć zeznanie łącznie z małżonkiem lub opodatkować dochody w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci.
metoda odliczenia podatku zapłaconego za granicą – w Polsce podatek zapłacony za granicą podlega odliczeniu od podatku obliczonego od łącznych dochodów uzyskanych w roku podatkowym, tj. dochodów w Polsce i za granicą. Metodę tę stosujemy do dochodów, co do których umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania nie nakazuje stosować metody wyłączenia z progresji, oraz do dochodów podatników, którzy mając miejsce zamieszkania w Polsce, uzyskują dochody wyłącznie poza Polską, a dochody te nie są zwolnione na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, lub Polska z danym krajem nie zawarła stosownej umowy.
Jedną z kluczowych kwestii w tym zakresie stało się ustalenie miejsca opodatkowania dochodów Polaków uzyskanych w Wielkiej Brytanii. Do końca 2006 r. umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarta z Wielką Brytanią dopuszczała możliwość opodatkowania dochodów Polaków uzyskanych z pracy najemnej w Wielkiej Brytanii również w Polsce. Oznaczało to konieczność zapłacenia dodatkowego (w praktyce często wysokiego) podatku w Polsce. Od 1 stycznia 2007 r. stan ten uległ zmianie w związku z wejściem w życie nowej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Przykład
a) dochód uzyskany w Polsce = 30.000 zł;
b) dochód uzyskany za granicą = 20.000 zł;
c) podatek zapłacony za granicą = 5.000 zł;
d) razem dochód (a+b) = 50.000 zł;
e) podatek polski wg skali podatkowej = 8.443,98 zł
( 50.000 x 18% - 556,02)
f ) podatek zagraniczny do odliczenia = 3.377,59 zł
od podatku polskiego:
(8.443,98 zł x 20.000 zł : 50.000 zł)
g) podatek do zapłacenia w Polsce = 5.066,39 zł
8.443,98 zł – 3.377,59 zł minus zaliczki
Wpłacone w Polsce
Ważne
Obowiązek złożenia w Polsce zeznania podatkowego nie powstaje jedynie w przypadku, gdy podatnik uzyskał dochód z państwa, z którym obowiązująca umowa przewiduje jako metodę unikania podwójnego opodatkowania, metodę wyłączenia z progresją i nie uzyskano w tym samym roku podatkowym innego dochodu podlegającego opodatkowaniu w Polsce według skali podatkowej. W każdym innym przypadku osoba osiągająca dochody za granicą, a zamieszkała w Polsce, będzie mieć obowiązek rozliczenia się w polskim urzędzie skarbowym.
PIT/ZG
Jest to załącznik do zeznania PIT-36, PIT-36L i PIT-38. Wykazujemy w nim dochody uzyskane za granicą i zapłacony tam podatek. Dochody i podatek wykazujemy po przeliczeniu na złote według kursów z dnia otrzymania lub postawienia do dyspozycji podatnika, ogłaszanych przez bank, z którego usług korzystał podatnik, i mających zastosowanie przy kupnie walut. Jeżeli podatnik nie korzysta z usług banku, przychody przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych z dnia uzyskania przychodów, ogłaszanego przez NBP. Załącznik wypełnia się odrębnie dla każdego państwa uzyskania dochodu. Małżonkowie bez względu na sposób rozliczenia rocznego składają odrębny załącznik PIT/ZG.
PIT-ZG jest również załącznikiem do całkowicie nowego zeznania PIT-39. Zeznanie to dotyczy dochodów ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych nabytych po 31 grudnia 2008 r. Zeznanie PIT-39 było składane po raz pierwszy w rozliczeniu za 2009 r. Ministerstwo Finansów już ogłosiło jego wzór, ponieważ cudzoziemcy opuszczający Polskę, którzy osiągnęli u nas dochody rozliczane w zeznaniu rocznym, mają obowiązek złożyć zeznanie przed opuszczeniem Polski, jeżeli wyjazd następuje przed terminem 30 kwietnia następnego roku.
Ustalenie dochodu do opodatkowania
Przychód osiągnięty za granicą należy pomniejszyć za każdy dzień pobytu za granicą, w którym podatnik pozostawał w stosunku służbowym, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczym stosunku pracy o kwotę odpowiadającą 30% równowartości diety z tytułu podróży służbowej za granicą.
Pomniejszone o diety z tytułu podróży służbowej przychody przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.
„Wyszkowiak” nr 13 z 26 marca 2013 r.
***
Agnieszka Londzin ekonomista, audytor - specjalista w dziedzinie podatków i finansów publicznych. Wieloletni pracownik służb skarbowych
Zgodnie z obowiązującym prawem, za osobę mającą miejsce zamieszkania w Polsce uważa się osobę fizyczną, która:
1. posiada w Polsce centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2. przebywa w Polsce dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Osoby fizyczne, jeżeli nie mają miejsca zamieszkania na terenie Polski, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Polski (ograniczony obowiązek podatkowy).
Jeżeli już ustalimy, jaki obowiązek podatkowy nas dotyczy, to w przypadku dochodów zagranicznych kolejnym krokiem jest analiza umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarta z państwem, w którym uzyskaliśmy dochody. Umowy stanowią przepisy szczególne, które w różny sposób regulują opodatkowanie uzyskanych dochodów. Dopiero w następnej kolejności ustalamy zasady opodatkowania na podstawie u.p.d.o.f. Ustawa przewiduje dwie metody opodatkowania dochodów osiągniętych za granicą:
metoda wyłączenia z progresją – w Polsce zwalnia się z opodatkowania dochód osiągnięty w drugim państwie, jednak dla ustalenia podatku należnego od dochodu osiągniętego w Polsce stosuje się stopę podatku obliczoną dla całego dochodu, tj. łącznie z dochodem osiągniętym w drugim państwie. Tę metodę stosuje się w przypadku dochodów zwolnionych na podstawie stosownej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania;
Przykład
a) dochód uzyskany w Polsce = 20.000 zł;
b) dochód uzyskany za granicą = 30.000 zł;
c) razem dochód (a+b) = 50.000 zł;
d) podatek polski wg skali podatkowej = 8.443,98 zł;
( 50.000 x 18% - 556,02)
e) stopa procentowa (d/c x 100%) = 16,89%
f) podatek do zapłacenia Polsce = 3.378 zł
( 16,89% x 20.000 zł minus zaliczki wpłacone w Polsce)
Ważne
Przy zastosowaniu metody wyłączenia z progresją, istnieje obowiązek złożenia zeznania rocznego, jeżeli:
osiągnięte zostaną dochody podlegające opodatkowaniu w Polsce według skali podatkowej;
osoba rozliczająca będzie chciała skorzystać z preferencyjnego rozliczenia rocznego, np. złożyć zeznanie łącznie z małżonkiem lub opodatkować dochody w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci.
metoda odliczenia podatku zapłaconego za granicą – w Polsce podatek zapłacony za granicą podlega odliczeniu od podatku obliczonego od łącznych dochodów uzyskanych w roku podatkowym, tj. dochodów w Polsce i za granicą. Metodę tę stosujemy do dochodów, co do których umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania nie nakazuje stosować metody wyłączenia z progresji, oraz do dochodów podatników, którzy mając miejsce zamieszkania w Polsce, uzyskują dochody wyłącznie poza Polską, a dochody te nie są zwolnione na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, lub Polska z danym krajem nie zawarła stosownej umowy.
Jedną z kluczowych kwestii w tym zakresie stało się ustalenie miejsca opodatkowania dochodów Polaków uzyskanych w Wielkiej Brytanii. Do końca 2006 r. umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarta z Wielką Brytanią dopuszczała możliwość opodatkowania dochodów Polaków uzyskanych z pracy najemnej w Wielkiej Brytanii również w Polsce. Oznaczało to konieczność zapłacenia dodatkowego (w praktyce często wysokiego) podatku w Polsce. Od 1 stycznia 2007 r. stan ten uległ zmianie w związku z wejściem w życie nowej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Przykład
a) dochód uzyskany w Polsce = 30.000 zł;
b) dochód uzyskany za granicą = 20.000 zł;
c) podatek zapłacony za granicą = 5.000 zł;
d) razem dochód (a+b) = 50.000 zł;
e) podatek polski wg skali podatkowej = 8.443,98 zł
( 50.000 x 18% - 556,02)
f ) podatek zagraniczny do odliczenia = 3.377,59 zł
od podatku polskiego:
(8.443,98 zł x 20.000 zł : 50.000 zł)
g) podatek do zapłacenia w Polsce = 5.066,39 zł
8.443,98 zł – 3.377,59 zł minus zaliczki
Wpłacone w Polsce
Ważne
Obowiązek złożenia w Polsce zeznania podatkowego nie powstaje jedynie w przypadku, gdy podatnik uzyskał dochód z państwa, z którym obowiązująca umowa przewiduje jako metodę unikania podwójnego opodatkowania, metodę wyłączenia z progresją i nie uzyskano w tym samym roku podatkowym innego dochodu podlegającego opodatkowaniu w Polsce według skali podatkowej. W każdym innym przypadku osoba osiągająca dochody za granicą, a zamieszkała w Polsce, będzie mieć obowiązek rozliczenia się w polskim urzędzie skarbowym.
PIT/ZG
Jest to załącznik do zeznania PIT-36, PIT-36L i PIT-38. Wykazujemy w nim dochody uzyskane za granicą i zapłacony tam podatek. Dochody i podatek wykazujemy po przeliczeniu na złote według kursów z dnia otrzymania lub postawienia do dyspozycji podatnika, ogłaszanych przez bank, z którego usług korzystał podatnik, i mających zastosowanie przy kupnie walut. Jeżeli podatnik nie korzysta z usług banku, przychody przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych z dnia uzyskania przychodów, ogłaszanego przez NBP. Załącznik wypełnia się odrębnie dla każdego państwa uzyskania dochodu. Małżonkowie bez względu na sposób rozliczenia rocznego składają odrębny załącznik PIT/ZG.
PIT-ZG jest również załącznikiem do całkowicie nowego zeznania PIT-39. Zeznanie to dotyczy dochodów ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych nabytych po 31 grudnia 2008 r. Zeznanie PIT-39 było składane po raz pierwszy w rozliczeniu za 2009 r. Ministerstwo Finansów już ogłosiło jego wzór, ponieważ cudzoziemcy opuszczający Polskę, którzy osiągnęli u nas dochody rozliczane w zeznaniu rocznym, mają obowiązek złożyć zeznanie przed opuszczeniem Polski, jeżeli wyjazd następuje przed terminem 30 kwietnia następnego roku.
Ustalenie dochodu do opodatkowania
Przychód osiągnięty za granicą należy pomniejszyć za każdy dzień pobytu za granicą, w którym podatnik pozostawał w stosunku służbowym, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczym stosunku pracy o kwotę odpowiadającą 30% równowartości diety z tytułu podróży służbowej za granicą.
Pomniejszone o diety z tytułu podróży służbowej przychody przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.
„Wyszkowiak” nr 13 z 26 marca 2013 r.
***
Agnieszka Londzin ekonomista, audytor - specjalista w dziedzinie podatków i finansów publicznych. Wieloletni pracownik służb skarbowych