Samochody osobowe i paliwa – nowa rzeczywistość w podatku VAT od 1 kwietnia 2014 r.
Z dniem 1 kwietnia br. zaczęły obowiązywać zmienione przepisy dotyczące zasad odliczania podatku VAT od nabycia, najmu czy też leasingu pojazdów samochodowych o masie całkowitej do 3,5 tony, jak również wydatków związanych z eksploatacją takich pojazdów, czy też paliwem kupowanym do tych pojazdów.
Generalną zasadą, od której zależy sposób odliczania podatku VAT jest podział pojazdów samochodowych o masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony na te wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jak również te, które wykorzystuje się w sposób mieszany, tj. zarówno do działalności, jak i do celów prywatnych.
Począwszy od 1 kwietnia 2014 r. nabyty czy wyleasingowany pojazd, jeśli służyć będzie zarówno do celów działalności gospodarczej, jak również do użytku prywatnego, to odliczeniu podlegać będzie jedynie kwota 50 proc. podatku VAT związanego z nabyciem, importem czy też wytworzeniem pojazdu. Taki sam warunek będzie w przypadku czynszu najmu, dzierżawy, jak też rat leasingowych z tytułu używania pojazdu przeznaczonego do użytku mieszanego.
W tym przypadku zmiany wyszły na korzyść tym osobom, które zakupiły droższe samochody. W porównaniu do przepisów obowiązujących do 31 marca 2014 r. próg odliczenia zmniejszy się z 60 proc. (nie więcej niż 6 tys.) do 50 proc., ale brak będzie limitu kwotowego, do którego podatek VAT będzie podlegał odliczeniu. Limit 50 proc. dotyczył będzie również wydatków związanych z usługami naprawy. W tym przypadku zmiana nie jest korzysta, gdyż uprzednio odliczeniu podlegał „cały” VAT.
Wprowadzono również możliwość odliczania 50 proc. podatku VAT od zakupu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanego do napędu pojazdów o MC do 3,5 tony przeznaczonych do celów służbowo-prywatnych. Ale przepisy przejściowe wprowadzające nowelizację wyłączyły to uprawnienie do 30 czerwca 2015 r. W praktyce oznacza to, że do tej daty nie będzie możliwe zasadniczo odliczenie podatku VAT zapłaconego w cenie paliwa.
Wyłączeniu nie będą podlegać paliwa wykorzystywane do pojazdów z tzw. kratką, czyli homologacją ciężarową N1. W takich przypadkach, odliczeniu podlegać będzie 50 proc. podatku wynikającego z faktury.
Ograniczenie w odliczaniu podatku VAT od samochodów wykorzystywanych do działalności gospodarczej nie będzie oczywiście miało zastosowania w każdym przypadku. Nabycie, wytworzenie, import, leasing czy też najem pojazdów wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, będzie dawało możliwość do pełnego 100 proc. prawa odliczenia VAT. Pełne odliczenie dotyczy również paliwa wykorzystywanego do tych pojazdów.
Zgodnie z przepisami, uznaje się że pojazd wykorzystywany jest wyłącznie do działalności gospodarczej w dwóch przypadkach:
a) jeżeli sposób wykorzystania pojazdu przez podatnika, określony w ustalonych przez niego zasadach używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą, lub
b) jeżeli konstrukcja danego pojazdu wyklucza jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne.
Pełne odliczenie przysługiwać będzie zatem do nabyć (najmu, dzierżawy, leasingu):
a) pojazdów samochodowych, innych niż samochody osobowe, mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwała przegrodą, klasyfikowane do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub też pojazdy typu pikap; pojazdów samochodowych, innych niż samochody osobowe, które mają kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewodu ładunków, jako konstrukcyjne oddzielne elementy pojazdu; pojazdów specjalnych, spełniających również warunki zawarte w odrębnych przepisach, określonych dla następujących przeznaczeń: agregat wiertniczy, spawaczy, koparka, koparko-ładowarka, ładowarka, podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych, żuraw samochodowy. Kwalifikacja tych pojazdów jako pojazdów specjalnych musi wynikać z odpowiednich dokumentów wydanych na podstawie przepisów o ruchu drogowym.
Pełne odliczenie VAT przysługiwać będzie w odniesieniu do pojazdów konstrukcyjnie przeznaczonych do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą.
Scharakteryzuję teraz pierwszy z opisanych wymogów, czyli „pojazd wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej”. Warto wiedzieć, że przy spełnieniu określonych ustawowo warunków, prawo do odliczenia pełnego VAT istnieje w stosunku do luksusowej limuzyny, czy też samochodu z homologacją N1, czy też jakiegokolwiek innego pojazdu samochodowego. A więc: podstawowy warunek to prowadzenie bardzo szczegółowej ewidencji przebiegu pojazdu, tj. wpisanie dokładnych danych na temat daty i celu wyjazdu, opis trasy, liczbę przejechanych kilometrów, osobę kierującą pojazdem, itd.
Drugim koniecznym, bardzo ważnym warunkiem, jest złożenie naczelnikowi urzędu skarbowego informacji VAT-26 ( według ustalonego wzoru) o wszystkich pojazdach, dla których podatnik ma obowiązek prowadzić ewidencję przebiegu – w terminie 7 dni od dnia, w którym poniesiony został pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami. W przypadku niezłożenia w terminie tej informacji, dany pojazd zostanie zakwalifikowany jako wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej dopiero od dnia złożenia informacji, w wyniku czego możliwe będzie dopiero odliczanie pełnego VAT.
Nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu w przypadku pojazdów samochodowych:
a) przeznaczonych wyłącznie do odsprzedaży, sprzedaży (w przypadku pojazdów wytworzonych przez podatnika), oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej podobnej umowy – jeżeli czynności te stanowią przedmiot działalności podatnika;
b) w odniesieniu do których podatnikowi przysługuje prawo jedynie do odliczenia 50 proc. podatku naliczonego ( czyli mieszane przeznaczenie) lub jeśli odliczenie VAT w ogóle nie przysługuje.
W przypadku wątpliwości prawnych w zakresie stosowania przepisów w tym zakresie zapraszam do kierowania pytań drogą mailową na adres wskazany w artykule.
Źródło: ustawa z dnia 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw ( Dz. U. poz. 312).
„Wyszkowiak” nr 18 z 6 maja 2014 r.
***
Agnieszka Londzin ekonomista, audytor - specjalista w dziedzinie podatków i finansów publicznych. Wieloletni pracownik służb skarbowych
Począwszy od 1 kwietnia 2014 r. nabyty czy wyleasingowany pojazd, jeśli służyć będzie zarówno do celów działalności gospodarczej, jak również do użytku prywatnego, to odliczeniu podlegać będzie jedynie kwota 50 proc. podatku VAT związanego z nabyciem, importem czy też wytworzeniem pojazdu. Taki sam warunek będzie w przypadku czynszu najmu, dzierżawy, jak też rat leasingowych z tytułu używania pojazdu przeznaczonego do użytku mieszanego.
W tym przypadku zmiany wyszły na korzyść tym osobom, które zakupiły droższe samochody. W porównaniu do przepisów obowiązujących do 31 marca 2014 r. próg odliczenia zmniejszy się z 60 proc. (nie więcej niż 6 tys.) do 50 proc., ale brak będzie limitu kwotowego, do którego podatek VAT będzie podlegał odliczeniu. Limit 50 proc. dotyczył będzie również wydatków związanych z usługami naprawy. W tym przypadku zmiana nie jest korzysta, gdyż uprzednio odliczeniu podlegał „cały” VAT.
Wprowadzono również możliwość odliczania 50 proc. podatku VAT od zakupu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanego do napędu pojazdów o MC do 3,5 tony przeznaczonych do celów służbowo-prywatnych. Ale przepisy przejściowe wprowadzające nowelizację wyłączyły to uprawnienie do 30 czerwca 2015 r. W praktyce oznacza to, że do tej daty nie będzie możliwe zasadniczo odliczenie podatku VAT zapłaconego w cenie paliwa.
Wyłączeniu nie będą podlegać paliwa wykorzystywane do pojazdów z tzw. kratką, czyli homologacją ciężarową N1. W takich przypadkach, odliczeniu podlegać będzie 50 proc. podatku wynikającego z faktury.
Ograniczenie w odliczaniu podatku VAT od samochodów wykorzystywanych do działalności gospodarczej nie będzie oczywiście miało zastosowania w każdym przypadku. Nabycie, wytworzenie, import, leasing czy też najem pojazdów wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, będzie dawało możliwość do pełnego 100 proc. prawa odliczenia VAT. Pełne odliczenie dotyczy również paliwa wykorzystywanego do tych pojazdów.
Zgodnie z przepisami, uznaje się że pojazd wykorzystywany jest wyłącznie do działalności gospodarczej w dwóch przypadkach:
a) jeżeli sposób wykorzystania pojazdu przez podatnika, określony w ustalonych przez niego zasadach używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą, lub
b) jeżeli konstrukcja danego pojazdu wyklucza jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne.
Pełne odliczenie przysługiwać będzie zatem do nabyć (najmu, dzierżawy, leasingu):
a) pojazdów samochodowych, innych niż samochody osobowe, mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwała przegrodą, klasyfikowane do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub też pojazdy typu pikap; pojazdów samochodowych, innych niż samochody osobowe, które mają kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewodu ładunków, jako konstrukcyjne oddzielne elementy pojazdu; pojazdów specjalnych, spełniających również warunki zawarte w odrębnych przepisach, określonych dla następujących przeznaczeń: agregat wiertniczy, spawaczy, koparka, koparko-ładowarka, ładowarka, podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych, żuraw samochodowy. Kwalifikacja tych pojazdów jako pojazdów specjalnych musi wynikać z odpowiednich dokumentów wydanych na podstawie przepisów o ruchu drogowym.
Pełne odliczenie VAT przysługiwać będzie w odniesieniu do pojazdów konstrukcyjnie przeznaczonych do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą.
Scharakteryzuję teraz pierwszy z opisanych wymogów, czyli „pojazd wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej”. Warto wiedzieć, że przy spełnieniu określonych ustawowo warunków, prawo do odliczenia pełnego VAT istnieje w stosunku do luksusowej limuzyny, czy też samochodu z homologacją N1, czy też jakiegokolwiek innego pojazdu samochodowego. A więc: podstawowy warunek to prowadzenie bardzo szczegółowej ewidencji przebiegu pojazdu, tj. wpisanie dokładnych danych na temat daty i celu wyjazdu, opis trasy, liczbę przejechanych kilometrów, osobę kierującą pojazdem, itd.
Drugim koniecznym, bardzo ważnym warunkiem, jest złożenie naczelnikowi urzędu skarbowego informacji VAT-26 ( według ustalonego wzoru) o wszystkich pojazdach, dla których podatnik ma obowiązek prowadzić ewidencję przebiegu – w terminie 7 dni od dnia, w którym poniesiony został pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami. W przypadku niezłożenia w terminie tej informacji, dany pojazd zostanie zakwalifikowany jako wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej dopiero od dnia złożenia informacji, w wyniku czego możliwe będzie dopiero odliczanie pełnego VAT.
Nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu w przypadku pojazdów samochodowych:
a) przeznaczonych wyłącznie do odsprzedaży, sprzedaży (w przypadku pojazdów wytworzonych przez podatnika), oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej podobnej umowy – jeżeli czynności te stanowią przedmiot działalności podatnika;
b) w odniesieniu do których podatnikowi przysługuje prawo jedynie do odliczenia 50 proc. podatku naliczonego ( czyli mieszane przeznaczenie) lub jeśli odliczenie VAT w ogóle nie przysługuje.
W przypadku wątpliwości prawnych w zakresie stosowania przepisów w tym zakresie zapraszam do kierowania pytań drogą mailową na adres wskazany w artykule.
Źródło: ustawa z dnia 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw ( Dz. U. poz. 312).
„Wyszkowiak” nr 18 z 6 maja 2014 r.
***
Agnieszka Londzin ekonomista, audytor - specjalista w dziedzinie podatków i finansów publicznych. Wieloletni pracownik służb skarbowych