• - Strona Główna

• 
  
  

Uczestnicy sesji spotkali się 13 października w sali Ochotniczej Straży Pożarnej w Brańszczyku. W sposób wyjątkowy, kwiatami wójt Mieczysław Pękul witał córkę Marii Żywirskiej – Marię Frankowską, wnuczkę – Annę Frankowską-Gzyrę i prawnuczkę – Katarzynę Budzeń. W tej uroczystej chwili uczestniczyli także przyjaciele rodziny, m.in. rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar z żoną i synem. Byli także m.in. regionalista Jan Długołęcki, prof. Stanisław Białousz, etnograf Sylwia Słojkowska-Affelska, badacze, pasjonaci historii lokalnej: Józef Biernacki, Mirosław Powierza, Adam Mickiewicz ze Stowarzyszenia Przyjaciół Wyszkowa, Puszczy Białej i Kamienieckiej, radny sejmiku województwa mazowieckiego Marian Krupiński.
Maria Żywirska (z d. Byczyńska) (1904-1980) to pedagog, historyk, etnograf, muzeolog. Urodziła się w Brańszczyku we dworze poproboszczowskiego folwarku, którego cześć kupiła rodzina Byczyńskich. Zabudowania spaliły wojska rosyjskie w 1915 r. Obecnie istniejący dworek został zbudowany już w niepodległej Polsce i w nim Maria Byczyńska spędziła dzieciństwo i młodość. Studiowała na Uniwersytecie Warszawskim, a w 1928 r. uzyskała tytuł magistra historii. Do 1932 r. była nauczycielką historii i rysunku w gimnazjum w Wyszkowie. Tu poznała nauczyciela wychowania fizycznego Zygmunta Żywirskiego i przeniosła się z nim do Lublina – tam była nauczycielem i kustoszem Muzeum Lubelskiego. Po wojnie związała się ze Śląskiem i badała kulturę oraz twórczość górników. W Sosnowcu z jej inicjatywy powstało muzeum. Kontynuowała też badania nad kulturą Puszczy Białej, które zwieńczyła wydaniem monografii „Puszcza Biała. Jej dzieje i kultura”, w której opisuje tereny m.in. dzisiejszego powiatu wyszkowskiego.
– Możemy sobie wyobrazić o ile więcej materiałów by zgromadziła, gdyby poświęciła się całkowicie Puszczy, a łączyła przecież badania z pracą na Śląsku. Nie miała wsparcia finansowego z żadnej instytucji, jedyne pochodziło od rodziny – stwierdził prof. Stanisław Białousz. – Podziwiamy więc ogrom pracy własnej, dzięki której powstała ta monografia. Spełniała ona ówczesne wymogi rozpraw doktorskich.
Jak podkreślił, na tej publikacji wychowało się wiele pokoleń etnografów, historyków, pasjonatów historii.
– Nadal inspiruje osoby i instytucje, którym zależy na popularyzowaniu historii naszego regionu. Maria Żywirska była autorem, który upodmiotowił Puszczę Białą i jest pierwszą damą Puszczy Białej – dodał. – Wielu wybitych mężów stanu w różnych w krajach, w tym Józef Piłsudski, wyrażało różnymi słowami myśl, że historię własnego narodu należy znać, pisać o nim, być z niego dumnym – podkreślił prof. Stanisław Białousz. – Historię najlepiej można poznawać poczynając od własnego regionu. To zachęca do zgłębiania historii swojej rodziny, ułatwia zrozumienie dziejów swojego narodu, dlatego tak ważna jest każda lokalna inicjatywa mająca na celu poznawanie pogłębianie historii – dodał. – Prawdziwe serce Polski bije w małych miejscowościach, w dużych ludzie są anonimowi. Obserwuję piękne uroczystości 3 maja, 15 sierpnia i inne, i jestem zbudowany – właśnie tu bije prawdziwe serce Polski. Wiele takich inicjatyw to dzieło pojedynczych osób, pasjonatów historii, ale też nauczyciele, biblioteki, ośrodki kultury mają tu do spełnienia swoją rolę.
Jak stwierdził profesor, do wydania w 1973 r. monografii Puszczy Białej, ten region był w cieniu lepiej opisanej w literaturze Puszczy Zielonej.
W imieniu rodziny władzom gminy za podjęcie inicjatywy nadania skansenowi im. Marii Żywirskiej dziękowała prawnuczka Katarzyna Budzeń.
– Dziękuję za miłe przyjęcie, to dużo znaczy dla mojej babci, że życie jej matki, a mojej prababci inspiruje kolejne pokolenia – zaznaczyła.
– To historyczne wydarzenie dla gminy Brańszczyk. Mazowsze jest dużym regionem, ale większość gmin może pozazdrościć tej, że ma taki piękny skansen – zaznaczył radny sejmiku Marian Krupiński. – To coś wartościowego, co będzie stanowiło przez wiele lat o historii tej gminy, Puszczy Białej. Macie powody do dumy.
– Jestem szczęśliwy, że Maria Żywirska przebija się w swoim regionie w świadomości coraz większego kręgu mieszkańców, ludzi kultury, działaczy – zaznaczył Jan Długołęcki.
Dalsza część uroczystości odbyła się w skansenie – w wejściu do obiektu córka, wnuczka i prawnuczka patronki odsłoniły drewnianą tablicę „Skansen im. Marii Żywirskiej w Brańszczyku”. We wnętrzu jednej z chat prezentowana była wystawa poświęcona Marii Żywirskiej, którą przygotowała gmina Brańszczyk we współpracy ze Stowarzyszeniem Kulturalno-Alternatywnym „Pepisko”. Przy jej opracowaniu wykorzystane zostały materiały pochodzące ze zbiorów Marii Frankowskiej, a także Stanisława Białousza, Adama Pola, Jana Długołeckiego, Mirosława Powierzy, I Liceum Ogólnokształcącego oraz Miejsko-Gminnej Biblioteki Publicznej.
Wewnątrz prezentowano też miniatury narzędzi i maszyn stosowanych w dawnej wsi, które wykonał Stanisław Kądziela.
J.P.

• 
  
• 
  
• 
  
• 
  
• 
  
• 
  
• 
  
• 
  
• 
  
• 
  
• 
  
• 
  
• 
  
• 
  
• 
  
• 
  
• 
  
• 
  
• 
  
• 
  
• 
  
• 
  

Komentarze

Napisz komentarz

• Komentarze naruszające netykietę nie będą publikowane.
• Komentarze promujące własne np. strony, produkty itp. nie będą publikowane.
• Za treść komentarza odpowiada jego autor.
• Regulamin komentowania w serwisie wyszkowiak.pl

Imię:

Tytuł:

Komentarz: