• - Strona Główna

„Na czarno”, czyli bez świadczeń socjalnych. Pracownicy często decydują się na takie rozwiązania, aby uzyskać wyższe wynagrodzenia a często jest to jedyna możliwość znalezienia jakiejkolwiek pracy. Dla pracodawcy jest to sposób na ominięcie kosztów obciążających wydatki na zatrudnienie pracownika. W Polsce koszty dodatkowe obciążeń związanych z ubezpieczeniem społecznym to ponad trzydzieści osiem procent wynagrodzenia brutto. Na to wszystko nakładają się jeszcze skomplikowane formalności związane z zatrudnieniem. Podobnie sprawa ma się z produkcją, handlem i usługami. Wszystko co się sprzedaje, musi być opodatkowane. Uczciwe przedsiębiorstwa rejestrują całość swoich działań, płacą wszelkie wymagane prawem podatki i składki na ZUS. Nieuczciwe firmy unikające płacenia podatków i składek zalewają rynek tańszymi produktami i usługami. Takie działania w jeszcze gorszej sytuacji stawiają uczciwych przedsiębiorców. Wiele legalnych firm ukrywa część swoich dochodów i nie rejestruje części swoich pracowników. Szara strefa nie jest problemem tylko polskiej gospodarki. Z tym problemem spotykają się wszystkie, nawet najbardziej rozwinięte państwa. Średni udział szarej strefy w europejskiej gospodarce to około dwudziestu procent. Oznacza to, że jedno z pięciu euro wypracowanych w Europie pochodzi z szarej strefy. W Polsce wygląda to trochę gorzej. W 2020 roku udział szarej strefy szacowano na dwadzieścia cztery i pół procenta całości wytworzonego produktu krajowego. Czyli w naszej gospodarce co czwarte wypracowane euro pochodzi z szarej strefy. Pod tym względem zajmujemy w Europie dziesiąte miejsce. Europejskim liderem szarej strefy jest Bułgaria. Szacowany poziom udziału dla Bułgarii wynosi trzydzieści dwa procent. Poza Bułgarią Polskę wyprzedza także Rumunia, Chorwacja, Litwa, Estonia, Łotwa, Cypr i Malta. Średnia wartość poziomu szarej strefy w Europie przypada dokładnie między Portugalią i Hiszpanią. Najbardziej praworządnym państwem w Europie jest Szwajcaria, gdzie udział szarej strefy wynosi niespełna osiem procent. Podobnym wynikiem może się pochwalić także Austria i Luxemburg. W naszym kraju szara strefa obejmuje wszystkie dziedziny gospodarki. Największe straty generowane są jednak w trzech sektorach: paliwowym, alkoholowym i tytoniowym. Sektory te są pod specjalnym nadzorem państwa. Tylko w samym sektorze alkoholowym Związek Pracodawców przemysłu spirytusowego szacuje, że piętnaście procent całego rynku mocnych alkoholi pochodzi z szarej strefy. Tylko z tego tytułu wpływy do podatkowej kasy są uszczuplone o jeden i dwie dziesiąte miliarda złotych rocznie. Szarą strefę napędzają wysokie obciążenia podatkowe. Warto przypomnieć jak obniżenie obciążeń sprzed dwunastu lat wpłynęło na ograniczenie przemytu i nielegalnej produkcji alkoholu. Zyski państwa związane ze zmniejszeniem akcyzy znacząco wzrosły. Konsumenci w związku z niewielką różnicą cen woleli kupować sprawdzony towar w sklepach zamiast podejrzanych produktów z drugiego obiegu.
Szarej strefy nie da się wyeliminować. Nie udało się to nigdzie na świecie. Można jednak próbować zmniejszyć skalę niepokojącego zjawiska. W Europie udział szarej strefy spada od wielu lat. W ostatnim dziesięcioleciu nieznaczne odwrócenie trendu spadkowego zaobserwowano jedynie w 2008 roku. Był to początek kryzysu. Kryzysowe sytuacje sprzyjają szarej strefie. Dobra koniunktura gospodarcza przynosi jej ograniczenie. Zmniejszenie obciążeń podatkowych, wprowadzenie ułatwień i usprawnienie procedur to najlepsza droga do redukcji szarej strefy. Każde sankcje, podwyżki obciążeń, utrudnienia i restrykcje przynoszą zawsze odwrotny skutek i zamiast zmniejszać poszerzają nielegalny obrót.

Bartłomiej Bodio

Komentarze

Napisz komentarz

• Komentarze naruszające netykietę nie będą publikowane.
• Komentarze promujące własne np. strony, produkty itp. nie będą publikowane.
• Za treść komentarza odpowiada jego autor.
• Regulamin komentowania w serwisie wyszkowiak.pl

Imię:

Tytuł:

Komentarz: