• - Strona Główna

Z Wyszkowa na kijowskie barykady

Gdy usłyszałem, że na Ukrainie „coś się dzieje” od razu zacząłem czujniej nadstawiać uszu i obserwować sytuację. Darzę ten kraj sporą sympatią, poza tym jest on kluczowy w geopolitycznej układance dla Polski. Gdy okazało się, że z tego „czegoś” zrobiły się wielotysięczne protesty, w drugi weekend grudnia postanowiłem wyruszyć w krótką, polityczno-poznawczą podróż do stolicy Ukrainy, gdzie na niedzielę zapowiadano kulminację manifestacji.
Media przekonują nas, że Ukraińcy masowo wylegli na ulicę, by opowiedzieć się za Unią Europejską. Nie do końca jest to prawda. Początkowo istotnie protesty miały czysto proeuropejski charakter, wtedy liczyły jednak raptem kilka tysięcy ludzi. Dopiero sprzeciw wobec rządu, zwłaszcza jego brutalnych poczynań wobec demonstrantów, przyciągnął tłumy.
Początkowo, będąc jeszcze we Lwowie, sceptycznie podchodziłem do słowa „rewolucja”, którego używa się powszechnie (w rozmowach prywatnych, w telewizji) na określenie tych protestów. Dziś używam go bez cudzysłowu – kijowskie powietrze naprawdę pachniało (może pachnie nadal, z Polski nie wyczuwam) rewolucją. Największe wrażenie zrobił na mnie miejski ratusz. Został on na początku grudnia, po wygranych przepychankach z broniącą go policją, przejęty przez demonstrantów. Dziś, nad urzędową tabliczką informującą o pierwotnym przeznaczeniu tego miejsca, widnieje napis „Sztab Rewolucji”. Wyobraźmy sobie, że pod wyszkowskim miejskim urzędem pikietują ludzie. W pewnym momencie postanawiają zaostrzyć protest, przeganiają policję, wchodzą i uprzejmie wypraszają pracujących tam ludzi. W pokoju zajmowanym przez burmistrza urzęduje od tej pory rada rewolucyjna. U wiceburmistrza urządza się jadłodajnię, gdzie każdy wspierający protesty może się bezpłatnie posilić. Z kas, gdzie normalnie uiszcza się urzędowe wpłaty, wydawane są (również za darmo) ciepłe ubrania dla manifestujących na zewnątrz. W pomieszczeniu gospodarczym ulokowany zostaje punkt medyczny. W miejscu, gdzie obraduje Rada Miejska śpią porozkładani na materacach ludzie, zaś na korytarzach stoją porozstawiane specjalne konstrukcje do barykadowania wejściowych drzwi w razie szturmu policji. Trudne do wyobrażenia? Ale tak, i to na większą skalę, wygląda to w Kijowie.

Z Wyszkowa na kijowskie barykady

Ktoś się oburzy, ktoś w głębi duszy przyzna, że i u nas by się to przydało. Jednak, żeby zrozumieć intencje i emocje tych ludzi, trzeba lepiej poznać ukraińskie realia i atmosferę tych dni. Gigantyczna korupcja, bieda (średnie zarobki na Ukrainie są ok. 3 razy niższe niż w Polsce, a wiele podstawowych produktów droższe od naszych – jedynie alkohol i papierosy są znacząco tańsze…). A gdy ludzie decydują się publicznie wyrazić sprzeciw, nasyłani są na nich bandyci w mundurach (drastyczne filmy z pałowania pojmanych i skutych demonstrantów dostały się do Internetu) i prowokatorzy. W takiej atmosferze nie ma miejsca na uległość i dialog, swoje trzeba po prostu wywalczyć. I Ukraińcy walczą, stawiają barykady na ulicach. Gdy policja je zniszczy, stawiają kolejne, większe i mocniejsze. Nie twierdzę, że protesty zamieniły się w nieustanne zamieszki. Większość czasu panuje spokój, można porozmawiać, posłuchać przemówień i muzyki lub ogrzać się przy koksowniku. Czuć solidarność i jedność.
Narzuca się porównanie stosunku polskich mediów do ukraińskiej rewolucji i do rodzimego Marszu Niepodległości. Ta pierwsza jest pokazywana jako wielki bunt pokojowo usposobionego społeczeństwa obywatelskiego i nawet jeżeli czasem na obrzeżach pojawia się gniew artykułowany czynem, to jest to gniew sprawiedliwy. Dla odmiany Marsz Niepodległości następnego dnia został przez „Gazetę Wyborczą” nazwany „marszem nienawiści”. Miałem okazję być w obu miejscach i bez wątpienia radykalizm czynów silniejszy jest na Ukrainie. Do podwójnych standardów zdążyliśmy już jednak przywyknąć.
Tego dnia w Kijowie pojawili się także zwolennicy prezydenta. Ich wiec był jednak nieliczny. Na niewiele zdały się mocne zachęty władzy do udziału – za obecność płacono 500 hrywien (ok. 200 zł). Niezbyt liczną grupę ludzi szczelnym kordonem musiała ochraniać policja. Władza ima się jeszcze ciekawszych metod walki z rewolucją. Znając zdrowy stosunek Ukraińców do tzw. seksualnych mniejszości, władza postanowiła wysłać na Majdan szczególnych sojuszników – za 50 hrywien i flaszkę wódki miejscowi pijaczkowie dostali za zadanie podłączyć się pod antyrządowe protesty z tęczowymi flagami, symbolem środowisk homoseksualnych. Miało to skompromitować protestujących w oczach reszty społeczeństwa. Plan się jednak nie powiódł. Rewolucjoniści szybko skonfiskowali transparenty, a zdjęcia ludzi zgarniętych spod budek z piwem i dworców dzierżących tęczowe flagi stały się symbolem nieudolnych prób skłócenia protestujących.
Jak potoczą się wypadki na Ukrainie – nie wiedzą tego sami zainteresowani. Próżno wróżyć z fusów. Możliwy jest zarówno wariant ustąpienia premiera Azarowa (bo Janukowicza raczej nie) i daleko idące ustępstwa strony rządowej, łącznie z nowymi wyborami, jak i „zmęczenie się” długich wszak protestów i porażka rewolucji. Pewne jest jedno: wyjątkowe wrażenia setek tysięcy, a może i milionów ludzi, którzy przewinęli się przez kijowski Majdan, pozostaną w nich i długo jeszcze będą rzutować na ich społeczną postawę.
P.G.

Z Wyszkowa na kijowskie barykady

Z Wyszkowa na kijowskie barykady

Komentarze

Napisz komentarz

• Komentarze naruszające netykietę nie będą publikowane.
• Komentarze promujące własne np. strony, produkty itp. nie będą publikowane.
• Za treść komentarza odpowiada jego autor.
• Regulamin komentowania w serwisie wyszkowiak.pl

Imię:

Tytuł:

Komentarz: