Tygodnik Informacyjno-Reklamowy WYSZKOWIAK

REKLAMA

Dziś jest 04 maja 2024 r., imieniny Floriana, Moniki

- Strona Główna

Wyjątkowa lekcja historii

(Zam: 14.09.2021 r., godz. 13.56)

Mija 78 lat od zrzutu cichociemnych w okolicach Łosinna. Co roku to zdarzenie przypominają organizatorzy widowiska historycznego z udziałem grupy rekonstrukcyjnej i spadochronowej.

W tym roku widowisko „Zrzut cichociemnych - zapora 2021” odbyło się 11 września. Zaprosili na nie: Instytut Historyczny NN im. Andrzeja Ostoja Owsianego, Okręg Warszawa Wschód Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Teatr Makata, Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej 79 Pułk Piechoty, Grupa Spadochronowa Cichociemni, mieszkańcy Łosinna. Wśród organizatorów jest Mirosław Widlicki ze Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, syn Jana Widlickiego, który w 1943 r. dowodził placówką AK odpowiedzialną za przyjęcie zrzutu cichociemnych. To zdarzenie szczegółowo opowiedzieli twórcy rekonstrukcji, która odbyła się w minioną sobotę w okolicach Łosinna. Przedstawili zarówno warunki okupacji niemieckiej, jak i ryzyko, którego podjęli się cichociemni i odbierający zrzut Polacy. Inscenizacja z udziałem trzech spadochroniarzy była sugestywną ilustracją zdarzeń sprzed 78 lat, kiedy to Hieronim Dekutowski ps. Zapora wraz z Bronisławem Rachwałem ps. Glin i Kazimierzem Smolakiem ps. Nurek zostali zrzuceni w okolicach Łosinna.
Jak pisze historyk dr Krzysztof A. Tochman „Nazwa „cichociemni” pojawiła się najprawdopodobniej w 1941 r. w szkockich stacjach szkoleniowych (Special Training School, STS) dla przyszłych zrzutków. Początkowo określała raczej sposób, w jaki żołnierze odchodzili z oddziałów, by przejść do nieznanej im służby. Znikali bowiem po „cichu” i w niejasnych, „ciemnych” okolicznościach, nie mówiąc nic nikomu (…) Ogółem do przeszkolenia zakwalifikowanych zostało 2413 kandydatów na skoczków, kursy ukończyło 605, a do zrzutu skierowano 579. Ostatecznie do kraju zostało skierowanych 316 żołnierzy ZWZ/AK i PSZ, w tym jedna kobieta, kpt./gen. bryg. w st. spocz. Elżbieta Zawacka „Zo”. Do tego należałoby dodać 28 kurierów politycznych (skoczków) do Delegatury Rządu. Nie zostali oni jednak zaliczeni do cichociemnych, choć większość z nich miała przeszkolenie wojskowe oraz brała udział w wojnie obronnej 1939 i kampanii francuskiej 1940 r.W „krajowym” okresie zrzutowym (od 16 lutego 1941 do 28 grudnia 1944 r.) skoczyło 169 żołnierzy o specjalności dywersyjnej, 50 z łączności, 37 z wywiadu, 24 oficerów sztabowych, 22 z lotnictwa, 11 instruktorów broni pancernej i 3 z legalizacji.Ostatni skok nastąpił 9 kwietnia 1945 r. w północnych Włoszech, wykonało go trzech spadochroniarzy PSZ-AK.” (źródło: „Biuletyn IPN”, 3/2021).
W sobotę w Łosinnie wspominano też Żołnierzy Niezłomnych i obławę na oddział WiN Jana Kmiołka, do której doszło w 1948 r. w Grądach Pulewnych. W programie byłyteż konkursy z nagrodami dla dzieci, pokazy sprzętu i uzbrojenia Wojsk Obrony Terytorialnej, prezentacja grup rekonstrukcyjnych i historycznych, prezentacja grup motocyklowych, a także kurpiowskie śpiewanie Jana Karczewskiegoi Koła Gospodyń Wiejskich Łęg Przedmiejski.
J.P.