• - Strona Główna

Sławomir Makaruk

W tym tygodniu przyjedzie do Wyszkowa jednak nie jako podróżnik, ale siostrzeniec Stanisława Łaneckiego, by wraz z innymi członkami rodziny odebrać odznaczenie pośmiertnie przyznane „Przelotnemu” przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego.

Sławomir Makaruk lubiący raczej przygodę niż pokazywanie się publiczne parę razy pojawił się w „Boso przez świat” i to wystarczyło, by widzowie zaczęli go kojarzyć. To uczestnik, instruktor rajdu Camel Trophy, Malboro Adventure Team. Ostatnio wydał książkę „Auto w terenie. Podstawy jazdy 4x4". To, że pielęgnuje także niesamowite rodzinne historie odkrył szerzej niedawno – przypadkiem na stronie internetowej Marka Filipowicza (www.viscobar.cba.pl) natrafił na informację, że w depozycie burmistrza Grzegorza Nowosielskiego jest Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski przyznany „Przelotnemu” pośmiertnie przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego w 2009 r. przy okazji odsłonięcia w Wyszkowie pomnika poświęconego Żołnierzom Wyklętym. Na monumencie jest wymieniony m.in. Stanisław Łanecki, który m.in. dowodził akcją odbicia więźniów, żołnierzy niepodległościowego podziemia, z pułtuskiego więzienia w 1946 r. Podczas odwrotu został śmiertelnie ranny. Został pochowany w Długosiodle. Sławomir Makaruk skontaktował się z Markiem Filipowiczem i dzięki temu w miejskiej bibliotece 7 marca odbędzie się uroczystość przekazania odznaczenia rodzinie Łaneckiego.
Sławomir Makaruk opowiedział „Wyszkowiakowi” o Stanisławie Łaneckim, swojej niezwykłej rodzinie i sobie.

„Wyszkowiak”: Jak to się stało, że dojdzie do spotkania 7 marca w Wyszkowie?
Sławomir Makaruk: – To przypadek – w internecie trafiłem na informację o Stanisławie Łaneckim na blogu viscobar.cba.pl – szukałem informacji o mojej mamie, pojawiła się strona zawierająca takie samo nazwisko, zacząłem więc ją przeglądać. Oczywiście to nie jest tak, że nie wiedziałem o bracie mojej mamy. Na grób mojego wujka od dziecka jeździliśmy do Długosiodła. Od rodziny, kiedy byłem jeszcze dzieckiem, w latach 60. i na początku 70., nie znałem szczegółów – słyszałem, że był wujek, który zginął w czasie wojny. Mniej więcej tyle wtedy można było mówić na ten temat. Z czasem dowiedziałem się, że to powojenna historia, że to byli żołnierze, którzy teraz zostali „odbarwieni”. Po wojnie uważani byli przecież za bandytów, taka była polityka, nastawienie społeczeństwa i nie było można mówić nic innego. Także u mnie w domu nie mówiło się w zasadzie nic na ten temat poza tym, że był i zginął w czasie wojny. Dopiero później stało się jasne o co chodzi, zacząłem dowiadywać się więcej, zacząłem wypytywać moją mamę. Niestety, w zeszłym roku miała udar i w tej chwili już nie mówi.

Prócz Pana mamy, które z rodzeństwa Stanisława Łaneckiego żyje?
– Moja mama jest najmłodsza. Żyje siostra Stanisława Łaneckiego we Wrocławiu. Najwięcej mogła opowiedzieć o nim jego siostra z Gdańska, która niedawno zmarła – bo była łączniczką z oddziałami, została zesłana do łagru, z którego wróciła po wojnie. Był brat, który zginął w Białymstoku – pod sam koniec wojny został rozstrzelany w więzieniu.

Pan zaczął odrywać historię „Przelotnego” jako dorosły człowiek?
– Kiedy byłem dwudziestolatkiem, mama zaczęła mi opowiadać. Urodziłem się w 1963 r. – w tych czasach w telewizji dominowali „Czterej pancerni i pies” i polityka mówiąca, że jedyna właściwa historia to była ta związana z wyzwoleniem przez Armię Czerwoną. To była „jedyna, właściwa, dobra” wersja, więc ja nawet nie wiedziałem, że jest inna. Dopiero później, kiedy byłem w liceum albo byłem jeszcze starszy, to wszystko zaczęło do nas, mnie i moich rówieśników, docierać, inaczej wszystko wyglądało, zaczęliśmy się dowiadywać, że było inaczej, zaczęliśmy szukać informacji. Wtedy dowiedziałem się o wszystkich tych organizacjach, które były po AK, które działały po wojnie, żołnierzach, których nazywano bandytami, bo takie głupoty nam do głowy wkładano. Mama mi opowiadała, ale ona też dokładnie wszystkiego nie wiedziała. Większość rzeczy, szczegółów dowiedziałem się z bloga Marka Filipowicza. Potem zacząłem przeszukiwać inne źródła. Wcześniej materiały ogólnie dostępne nie funkcjonowały, istniejące opracowania pojawiły się w ciągu ostatnich kilkunastu lat.

Dopiero zaczynamy odkrywać tę historię, stąd pomniki poświęcone Żołnierzom Wyklętym, które są odsłaniane w ostatnich latach, m.in. w Wyszkowie. Ta historia jest zapewne w Pana życiu bardzo istotna.
– Oczywiście, że tak. W tej chwili to się nie przekłada na wzory postępowania, bo jestem dorosły, ale gdyby to wszystko wydarzyło się 30 lat wcześniej, to na pewno byłaby to bardzo istotna sprawa. Stanisław Łanecki to byłby dla mnie wzorzec osoby godnej naśladowania, tak jak są wzory przekazywane poprzez np. „Kamienie na szaniec”.

Proszę opowiedzieć o swojej mamie, wydaje się, że to niezwykła osoba, bo zajmowała się szybownictwem, konstrukcjami.
– Moja mama skończyła wydział mechaniczny, technologiczny i lotnictwa na Politechnice Warszawskiej, potem tam długo pracowała i była prócz tego pilotką Aeroklubu Warszawskiego, miała licencję na szybowce, samoloty, akrobacje, była trzecią kobietą w Polsce, a piątą kobietą na świecie, która dostała najwyższe odznaczenie szybowcowe – trzy diamenty. Moi rodzice poznali się jeszcze na studiach. Tak się nieszczęśliwie złożyło, że tata był pilotem doświadczalnym i zginął w 1963 r. Mama wtedy przestała latać, zajęła się pracą czysto akademicką.

Wypadek ten zdarzył się w roku Pana urodzenia.
– Tata zginął kilka miesięcy przed moim urodzeniem. Mama wtedy powiedziała, że nie będzie latać, bo gdyby się coś z nią stało, to martwiła się, co będzie ze mną. Zajęła się tylko nauczaniem. Była na wydziale lotniczym, później na innych wydziałach Politechniki, pracowała tam aż do przejścia na emeryturę.

Życiorys Pana rodziców, jak i Stanisława Łaneckiego jest mówiąc ogólnie, odważny. Pan zajmuje się podróżami związanymi z ryzykiem. Ma Pan poczucie, że dostał Pan w genach tę odwagę?
– Moja mama chciała, żebym latał, ale mnie do tego nie ciągnęło, zająłem się nurkowaniem i niemu się poświęciłem, pracowałem przez piętnaście lat jako ratownik-ochotnik w Tatrzańskim Ochotniczym Pogotowiu Ratunkowym, potem latałem na śmigłowcach jako ochotnik w ratownictwie morskim. W mojej rodzinie od strony mamy dziadek był kawalerzystą, walczył z bolszewikami, myślę, że to było nastawienie, które rodzinie przekazał. Mama poszła w latanie, co było dziwne, bo wtedy latających kobiet były bardzo mało. Ja miałem zawsze ciekawość świata, której na szczęście nikt mi nie zabraniał mówiąc „nie rób tego, bo to jest niebezpieczne, coś ci się stanie”. Nie miałem żadnych zahamowań, zawsze mi pozwalano na różne dziwne pomysły, które później przerodziły się w zawód. Tak zostało do tej pory, choć dziś nie jest to już tak intensywne jak kiedyś. Ostatnio byłem w Indonezji na poszukiwaniach ludożerców, robiłem filmy, a planów mam oczywiście mnóstwo.

Czy Wyszków jakoś się Panu kojarzy?
– Kojarzy mi się zawsze z Długosiodłem. Rodzice „Przelotnego” mieszkali w Białymstoku, jeździłem tam niezliczoną ilość razy i zawsze się przejeżdżało przez Wyszków, to jedyne moje skojarzenie.

Prócz wspomnień, przekazów rodzinnych zachowały się materialne pamiątki po Stanisławie Łaneckim?
– Nie ma ich, być może są gdzieś w rodzinie, ale moja mama nie ma żadnych. Może jest kilka zdjęć, ale ciężko byłoby nawet odszukać, bo mama nie pamięta bardzo wielu rzeczy.

Czy Pan podczas spotkań publicznych, z czytelnikami, fanami podróży wspomina o historii rodzinnej, Stanisławie Łaneckim?
– Jestem trochę outsiderem i nie miałem jeszcze żadnych spotkań z czytelnikami, nigdy nie dążyłem do splendoru, ale chciałem działać. Dzięki „Boso przez świat” kilka razy pokazałem twarz. Dzięki temu parę razy miałem sytuację, kiedy ktoś mnie na ulicy zaczepiał i pytał, czy jak to jestem pan Makaron, co wywoływało we mnie zawstydzenie. Nie jestem do takich sytuacji przyzwyczajony, aczkolwiek jest to miłe na takim etapie, bo bycie celebrytą to zupełnie co innego, ale myślę, że w moim przypadku do tego nie dojdzie (śmiech). Pierwsze spotkanie mam mieć na wiosnę w Wyszkowie w związku z tym, że napisałem książkę o samochodach terenowych.
Rozmawiała
Justyna Pochmara

Komentarze

Napisz komentarz

• Komentarze naruszające netykietę nie będą publikowane.
• Komentarze promujące własne np. strony, produkty itp. nie będą publikowane.
• Za treść komentarza odpowiada jego autor.
• Regulamin komentowania w serwisie wyszkowiak.pl

Imię:

Tytuł:

Komentarz: